Bałkańska przygoda

Po przylocie przejedziemy autokarem ulicami Tirany słuchając opowieści pilota na temat historii miasta, jego przeszłości i czasów obecnych.

Za datę założenia Tirany uważa się rok 1614. Wtedy to Sulejman Pasza Bargjini postawił szereg budowli użyteczności publicznej. W XVII wieku miasto stało się ośrodkiem handlowym.

Większość zabytków stolicy Albanii zlokalizowana jest w ścisłym centrum miasta. Punktem orientacyjnym jest olbrzymi Plac Skanderbega (bohatera narodowego, który przez lata stawiał skuteczny opór Turkom). W jego centrum stoi konny pomnik dzielnego Albańczyka. Przy placu znajduje się również Narodowe Muzeum Historyczne, którego fasada wyróżnia się olbrzymią mozaiką przedstawiającą postacie Albańczyków z czasów historycznych i współczesnych. Na wschodniej pierzei placu zobaczymy meczet Ethem Beja, jeden z najstarszym budynków stolicy Albanii. Zbudowany na przełomie XVIII i XIX wieku wyróżnia się przepięknie zdobionym wnętrzem. Sztukaterie i malowane motywy roślinne nadają mu nietypowego charakteru. Obok wznosi się Wieża Zegarowa - pochodząca z XIX wieku konstrukcja, służy dziś za punkt widokowy.

Następnie udamy się do miejscowości Ulciń w Czarnogórze, gdzie czeka nas przejazd po mieście.  
Ulciń jest jednym z najstarszych miast na Adriatyku. Ilirskie groby, znalezione w Zogaju, przedmieściu Ulcinia, pochodzą z epoki brązu. Ulciń prawdopodobnie założyli w V w. p.n.e. Grecy, koloniści z Kolchidy.

Chociaż nadal są tu jeszcze żywe stare opowieści o arabskich piratach, którzy przewozili czarnych niewolników z Afryki. Ponoć jeden ze statków rozbił się u wybrzeży Ulcinia i oswobodzeni niewolnicy zamieszkali w mieście, a ich potomkowie żyją tu do dziś. 

Zniszczone podczas trzęsienia ziemi w 1979 roku, a następnie odbudowane Stare Miasto w Ulciniu jest doskonałym miejscem do spacerowania wąskimi, kamiennymi uliczkami i podziwiania Morza Adriatyckiego z wielu znajdujących się na jego terenie punktów widokowych.

Zakwaterowanie i kolacja w hotelu.

Po śniadaniu i wykwaterowaniu pojedziemy wzdłuż wybrzeża Adriatyku w kierunku Budvy. Jest to jeden z najstarszych adriatyckich ośrodków miejskich, którego początki sięgają V wieku p.n.e. 

W Budvie odwiedzimy Stare Miasto otoczone wybudowanymi przez Wenecjan pod koniec XV wieku murami obronnymi. Zobaczymy, między innymi, Ratusz oraz Cerkiew Św. Trójcy. Cerkiew, wybudowana w 1804 roku, udekorowana została malowidłami mistrza Nicholaosa Aspioti z Korfu. 

Kolejnym przystankiem na naszej trasie będzie Kotor, miasto o śródziemnomorskim charakterze, pełne wąskich uliczek, nieregularnych placów, świątyń i pałaców. Niesymetryczny układ Kotoru pochodzi jeszcze z okresu średniowiecza. Jego najważniejsze zabytki znajdują się obrębie starówki zajmującej niecały kilometr kwadratowy. Zwiedzimy Katedrę Św. Tryfona. Zachowało się tu kilka przykładów sztuki sakralnej, jak chociażby renesansowe sarkofagi, średniowieczna chrzcielnica i kilka nowożytnych obrazów. Z pochodzących z 1331 roku fresków przetrwały jedynie nieliczne fragmenty. W skarbcu znajduje się też najcenniejsza relikwia Kotoru - głowa św. Tryfona. 
W Kotorze zobaczymy także Plac Broni, Słup Wstydu oraz Teatr Napoleona.

Po wyjeździe z Kotoru udamy się do wioski Njegus na tradycyjny lunch i degustację wina (dla chętnych, dodatkowo płatne 28 eur /os.).

Naszą trasę tego dnia zakończymy w miejscowości Budva w Czarnogórze, gdzie w hotelu czekać na nas będzie kolacja.

Po śniadaniu wyruszymy w dalszą drogę. Na początek zatrzymamy się w Podgoricy – stolicy Czarnogóry. Jednym z zabytków architektury Podgoricy jest znajdująca się w centrum, XVIII-wieczna wieża zegarowa (Sahat Kula), wzniesiona przez Turków, będąca po dziś dzień ozdobą muzułmańskiej dzielnicy. Natomiast najważniejsza dla mieszkańców miasta jest Katedra Zmartwychwstania Chrystusa – nowy serbski kościół prawosławny, uważany za największe miejsce kultu. Interesujące wrażenie sprawiają także ruiny grodu Ribnica, datowane na końcówkę XII wieku oraz XIII-wieczna cerkiew św. Jerzego, zachowana co prawda w nie najbardziej okazałej kondycji. 

Po krótkim postoju pojedziemy dalej w kierunku Szkodry w Albanii, jednego z najstarszych miejsc na Półwyspie Bałkańskim. Dziś Szkodra jest dużym ośrodkiem przemysłowym i kulturalnym. Rozwija się tu również turystyka. Turyści odwiedzający miasto zwykle udają się na ulicę Kolë Idromeno. Jest to reprezentacyjny deptak, przy którym mieści się sporo restauracji i pubów, a wiele zabytkowych domów zostało niedawno odnowionych. Na początku deptaka znajduje się pomnik Matki Teresy. Warto tę trasę przejść pieszo i obserwować stopniowe zmiany w wyglądzie miasta. Domy będą stawać się coraz ładniejsze, a na szyldach zaczną pojawiać się znane marki. Na końcu ulicy czeka nas urokliwy deptak wiodący do największego w mieście meczetu (Xhamia e Madhe).

W Szkodrze odwiedzimy również Prawosławną Katedrę Narodzenia Pańskiego, zbudowaną w 2000 roku w miejscu wcześniejszej świątyni zburzonej w czasach komunizmu. Natomiast podziwiając Archikatedrę Świętego Szczepana warto zwrócić uwagę na ciekawy i pięknie zdobiony, drewniany sufit. W lewej nawie ustawiono popiersie papieża Jana Pawła II, który odwiedził Szkodrę w 1993 roku. 

Kolacja w hotelu.

Po śniadaniu wyjeżdziemy ze Szkodry w kierunku Kosowa. Tam odwiedzimy meczet Sinan Paszy oraz łaźnię Gazi Mehmet Pasha Hammam w miejscowości Prizren.  
Meczet Sinan Paszy został zbudowany w 1615 roku  w stylu typowym dla religijnej architektury ówczesnego Imperium Osmańskiego. Do jego budowy użyto materiału pozyskanego z ruin zniszczonego przez Turków w 1455 roku i opuszczonego po tej dacie prawosławnego klasztoru Świętych Archaniołów w Prizrenie. 

Udając się dalej zwiedzimy klasztor w Graczanicy w Kosowie, który stanowi perłę serbskiej średniowiecznej architektury stylu bizantyjskiego. Cerkiew zbudowana jest na planie dwóch krzyży - jednego wpisanego w drugi. Jej budowa została ukończona w 1321 roku przez Serbskiego króla Milutina. 

Późnym popołudniem dotrzemy do Skopje w Macedonii. 
Zakwaterowanie i kolacja w hotelu.

Po śniadaniu rozpoczniemy naszą wycieczkę po starym i nowym Skopje. Udamy się do centrum Skopje i zobaczymy Pomnik Aleksandra Wielkiego z fontanną, Dom Pamięci Matki Teresy oraz Kamienny Most, pochodzący z czasów osmańskich (prawdopodobnie XV wiek). Turcy wykorzystywali go również jako miejsce straceń (zabito tutaj słynnego buntownika Karposza). 

Dom Pamięci Matki Teresy to niewielkie muzeum poświęcone tej katolickiej świętej. Wybudowano go w 2009 roku w miejscu gdzie przed rokiem 1963 znajdował się kościół, w którym laureatka Pokojowej Nagrody Nobla została ochrzczona. Koncepcja budowli łączy tradycyjną architekturę macedońskich domów (parter) i budownictwo nowoczesne (piętro). W niewielkim muzeum zobaczymy zbiór pamiątek po Matce Teresie, na piętrze zaś znajduje się kaplica. 

Następnie będziemy kontynuować naszą wycieczkę po Starym Skopje; odwiedzimy Stary Bazar, będący mieszanką architektury bizantyjskiej i osmańskiej, jak również stary dworzec kolejowy, zrujnowany przez silne trzęsienie ziemi w 1963 roku, łaźnie Daut Pasha Hammam i Chifte Hammam, Meczet Mustafy Paszy oraz twierdzę Skopje Kale.

Twierdza Kale to bardzo ważny element krajobrazu Skopje. Znajduje się w najwyższym punkcie stolicy i króluje nad północną, starą częścią miasta. Dzięki swojemu położeniu jest bardzo dobrym punktem widokowym na panoramę Skopje. Pierwsze fortyfikacje w tym miejscu datowane są na VI wiek - niektóre jej elementy przetrwały do dziś. Cześć twierdzy została przebudowa, część zniszczona przez trzęsienie ziemi w latach 60. Na terenie twierdzy odkryto także fundamenty świątyni chrześcijańskiej z XIII w.  

Wyjeżdżamy ze Skopje w kierunku miejscowości Gradsko, gdzie odwiedzimy winnicę Stobi. Będzie możliwość wykupienia lunchu i degustacji wina (płatne dodatkowo 18 er /os.). Po lunchu zatrzymamy się w starożytnych ruinach Stobi, które są największym stanowiskiem archeologicznym w Macedonii. Prace wykopaliskowe odsłoniły pozostałości wielu monumentalnych budowli. Można tu zobaczyć m.in. trybuny dużego teatru, fundamenty okazałej bazyliki episkopalnej oraz resztki willi zamożnych mieszkańców miasta. Wiele z nich było ozdobionych cennymi, zachowanymi do dziś mozaikami podłogowymi, z których najsławniejsze są te odkryte w niewielkim baptysterium - z tej właśnie budowli pochodzi motyw kolorowego pawia widniejący na macedońskiej monecie. 

Wracamy do Skopje, gdzie w hotelu czeka na nas kolacja.

Po śniadaniu i wykwaterowaniu wyruszamy w kierunku Ochrydy. 
Zatrzymamy się we wiosce Gorno Nerezi, gdzie w Cerkwi św. Pantelejmona podziwiać będziemy freski z czasów bizantyjskich.

Następnie dotrzemy do Kanionu Matka, słynącego nie tylko ze wspaniałych widoków, ale również bogatej flory i fauny. To ulubione miejsce wypoczynku i rekreacji zarówno mieszkańców Skopje, jak i odwiedzających tę część kraju turystów. Znaleźć tu można urocze, niewielkie cerkwie, a także trasy spacerowe. Teren kanionu słynie ze zjawisk krasowych. Są tu m.in. jaskinie o długości ponad 170 metrów i studnie o głębokości do 35 metrów. Vrelo jest najgłębszą jaskinią podwodną na Bałkanach, drugą najgłębszą w Europie i jedną z 5 najgłębszych jaskiń podwodnych na świecie.  Z ponad tysiąca gatunków roślin, które występują na tym obszarze, aż 20% to gatunki niezwykle rzadkie bądź endemiczne. Wizyta w kanionie to także szansa na zaobserwowanie sępa płowego, który żyje w tych okolicach.

Ruszamy w dalszą drogę i zatrzymujemy się w miejscowości Tetovo, aby zobaczyć Šarenę Dżamija, czyli malowany meczet, zbudowany w 1438 roku, a następnie przebudowany w 1833 roku przez Abdurrahmana Paszę. 

Docieramy do Ochrydy. 
Kolację zjemy w tradycyjnej macedońskiej restauracji, gdzie będziemy mieli okazję skosztować lokalnych potraw i wina. Obejrzymy także pokaz tradycyjnych macedońskich tańców przy akompaniamencie muzyki ludowej.

Ochryda jest jednym z najstarszych ośrodków chrześcijaństwa na całych Bałkanach. Słynie z pięknego położenia, fantastycznie czystych wód Jeziora Ochrydzkiego, pięknej starówki i charakterystycznego, bałkańskiego klimatu.

Po śniadaniu zaczniemy zwiedzanie miasta od Placu Ochrydzkiego i spaceru wąskimi, brukowanymi uliczkami starego miasta. Najpierw zobaczymy Dom Robevci - dom rodzinny jednej z najbogatszych rodzin w Ochrydzie z XIX wieku, następnie kościół św. Zofii, który jest klasycznym przykładem macedońskiej sztuki średniowiecznej, Starożytny Teatr - zbudowany w 200 r.p.n.e. i wykorzystywany do walk gladiatorów , kościół św. Klemensa z XIII wieku położony na Plaosniku, który w XV wieku został zamieniony w meczet i z powrotem w kościół w XVI wieku, oraz cerkiew Św Jana Kaneo z XIII wieku. Pieszo udamy się do twierdzy cara Samuela na wzgórzu, skąd rozciąga się najpiękniejszy widok na Ochrydę. Odwiedzimy także klasztor św. Nauma. Założony ponoć przez samego św. Nauma, którego grobowiec znajduje się w tutejszej cerkwi, co przyciąga wielu pielgrzymów. Kameralna cerkiew klasztorna to doskonały przykład architektury bizantyjskiej, a freski ozdabiające wnętrze należą do najcenniejszych w Macedonii. Jednak największym atutem klasztoru jest jego położenie na skale opadającej wprost w wody Jeziora Ochrydzkiego. Po zwiedzaniu można odpocząć w jednej z restauracji nad rozlewiskami i źródłami krasowymi rzeki Czarny Drin, wypływającej spod masywu najwyższego w okolicy szczytu Magaro.

Po zwiedzeniu pięknej Ochrydy pojedziemy do sąsiedniego miasta, Strugi, gdzie udamy się na pieszą wycieczkę wzdłuż rzeki Czarny Drim.

Powrót do hotelu i kolacja.  
Lub, dla chętnych, opcjonalna wycieczka do wioski Vevcani na kolację w lokalnej restauracji (dodatkowo płatne 18 eur /os.)

Po śniadaniu wyjazd z Ochrydy w kierunku lotniska w Tiranie. Wylot do Polski.