Duchy Peru i Chile – Machu Picchu i Wyspa Wielkanocna

Polecimy do stolicy Peru, Limy. Po przylocie, udamy się z lotniska do hotelu w dzielnicy Miraflores.
Nocleg w Limie.

Lima, stolica Peru, została założona w 1535 roku. Przez wiele lat była najważniejszym miastem na kontynencie, a dzisiaj jest największą metropolią w Peru. Miasto szczyci się swoimi tradycjami oraz kolonialnymi budowlami, mimo że krajobraz miejski jest dzisiaj zdominowany przez nowoczesną architekturę. Wybierzemy się na spacer po starym mieście w Limie, które dzięki doskonale zachowanym budynkom w stylu kolonialnym trafiło na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Przyjrzymy się dokładniej Plaza de Armas (Plac Broni). Znajduje się tam pałac rządowy, który jest jednocześnie rezydencją prezydenta Peru. Poza tym jest tam też miejski ratusz i bogato zdobiona katedra ze szczątkami założyciela miasta Francisco Pizzaro.

Odwiedzimy zespół klasztorny franciszkanów – jeden z najlepszych przykładów hiszpańskiego baroku. Jego budowę rozpoczęto w 1546 roku. Na całym świecie znana jest piękna klasztorna biblioteka z ponad 25 tys. woluminów starych ksiąg. Najwięcej emocji budzą jednak katakumby, które zostały odkryte przez archeologów w 1943 roku, gdy udało się otworzyć kościelne piwnice. Ocenia się, że do odzyskania przez Peru niepodległości na początku XIX wieku, pochowano tu ponad 25 tys. ludzi.

Następnie udamy się do muzeum archeologicznego Larco w dzielnicy Pueblo Libre, którego bogata kolekcja prezentuje pięciotysięczną historię cywilizacji prekolubmbijskich. Dowiemy się więcej o kulturze Indian mieszkających w Peru przed Inkami oraz o samych Inkach. Obejrzymy ich fantastyczną ceramikę, złotą biżuterię oraz inne skarby ze złota, którego posiadanie przyczyniło się do upadku tej cywilizacji. To żądza złota motywowała hiszpańskich konkwistadorów, aby podbijać i kolonizować całą Amerykę Południową.

Nocleg w Limie.

Dzisiaj polecimy do Cuzco, które leży na wysokości 3400 m n.p.m. Aby uniknąć choroby wysokościowej pojedziemy najpierw do Świętej Doliny, nazywanej również doliną Urubamba, która znajduje się na wysokości 2900 m n.p.m. Zostaniemy tu parę dni, żeby przyzwyczaić się do wysokości. Najpierw będziemy przejeżdżać przez wyżyny, na których Indianie uprawiają fasolę i kukurydzę. Potem wjedziemy w Świętą Dolinę Inków z widokiem na szumiącą rzekę Urubamba, bujne zbocza oraz ośnieżone szczyty gór. Wrażenia będą niezapomniane!

Po południu dojedziemy do miasta Ollantaytambo, które dzięki swojemu strategicznemu położeniu blisko granicy królestwa, służyło za centrum administracyjne Świętej Doliny. Hotel znajduje się w pobliżu starej dzielnicy – polecamy spacer jej krętymi wąskimi uliczkami.

Nocleg w Ollantaytambo.

Rano wybierzemy się pociągiem w niesamowitą podróż na północ Świętej Doliny. Do pociągu wsiądziemy na stacji Ollantaytambo. Udamy się do miasteczka Aguas Calientes. Stąd pojedziemy busem jeszcze dalej w góry, aby obejrzeć największą atrakcję nie tylko Peru, ale całej Południowej Ameryki. Wyrastające z górskiego grzbietu legendarne miasto Inków Machu Picchu, zbudowane na wysokości 2430 m n.p.m., wysoko nad rzeką Urubamba, otacza bujny, zielony, górski las tropikalny, bywa też często spowite mgłą lub ukrywa się w chmurach. Oto dzieło ludzkich rąk tak harmonijnie wtapiające się w naturalny krajobraz, jak gdyby zostało stworzone przez samą Matkę Naturę. Machu Picchu zbudowano w ciągu zaledwie 30 lat z inicjatywy dziewiątego króla Inków o imieniu Pachacutec. Było to sanktuarium służące władcy i jego świcie.

Miasto przez wiele lat uważano za zaginione. 24 lipca 1911 roku amerykański historyk Hiram Bingham odnalazł je przez przypadek. Szukał inkaskiego miasta Vilcabamba, które podobno było ostatnim bastionem Inków w walce z Hiszpanami. Vilcabamba odnaleziono jakiś czas później w zupełnie innym miejscu, ukryte głęboko w dżungli. Wokół Machu Picchu unosi się aura tajemniczości. Nie ma wzmianek na jego temat w hiszpańskich opisach nowego królestwa, stąd wniosek, że Hiszpanie nigdy go nie odkryli. Przez kilka stuleci wiedzę o Machu Picchu przekazywali sobie z ust do ust miejscowi Indianie Keczua. 

Pod koniec dnia wrócimy pociągiem do Ollantaytambo.

Nocleg w Ollantaytambo.

Dzień rozpoczniemy od wizyty w pięknie położonym Písac, dawnym inkaskim centrum administrowania ludnością z najwyżej położonych obszarów Świętej Doliny. Dzięki swojej lokalizacji miasto służyło również jako strażnica strzegąca wejścia do doliny. Tutaj znajdują się niektóre z najbardziej widowiskowych inkaskich upraw tarasowych.

Następnie udamy się do Cuzco i zwiedzimy uroczą starówkę. Położone w Andach Cuzco było kiedyś stolicą Imperium Inków. Miasto zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Znajdują się tutaj najlepsze przykłady budowlanego geniuszu Inków. Również oglądanie bielonych kredą hiszpańskich domów i okazałych kościołów jest prawdziwą ucztą dla oka. Na pewno nie ominiemy największego rynku tj. Plaza de Armas, ani katedry, w której kryje się wiele drogocennych dzieł sztuki z czasów kolonialnych. Budowa katedry trwała 100 lat, co zupełnie nie dziwi kiedy zobaczy się jej rozmiary.

Nocleg w Cuzco.

Dzień zaczniemy od wizyty w najważniejszej świątyni Inków, Coricacha, znajdującej się w kościele Santo Domingo. Dzięki specjalnej technice budowania, inkaskie budynki były bardziej odporne na trzęsienia ziemi niż domy kolonizatorów. Kościół Santo Domingo ucierpiał, więc podczas trzęsień ziemi kolejno w 1650, 1950 i 1986 roku, podczas gdy inkaskie fundamenty przetrwały. Samo słowo coricancha w języku Indian Keczua oznacza „złoty dziedziniec”. Ściany świątyni były, bowiem pokryte kawałkami złota, które ważyły każdy po kilka kilogramów. Zarówno złoto, jak i inne wartościowe przedmioty zostały zagrabione przez hiszpańskiego konkwistadora Francisco Pizarro i jego ludzi. Ostały się jedynie kamienne fundamenty, podobno najdoskonalsze w całym Peru. 

Następnie odwiedzimy monumentalny kompleks kamiennych murów Sacsayhuamán. Mieści się na wzgórzu, z którego roztacza się widok na całe Cuzco. Mimo że rozmiar ruin robi ogromne wrażenie, to jest to tylko 20% pierwotnej budowli. Resztę zburzyli hiszpańscy kolonizatorzy, którzy potrzebowali kamieni do budowy kościołów i domów w Cuzco. Hiszpanie pozostawili tylko największe głazy, ważące nie mniej niż 200 ton. Fort ten jest kolejnym dowodem na niesamowite architektoniczne i inżynieryjne umiejętności Inków, którzy opanowali do perfekcji wznoszenie ogromnych konstrukcji zbudowanych z gigantycznych skał, które docinali i układali, jakby to były zwykłe puzzle. W niektórych miejscach kamienie są tak dobrze dopasowane i oszlifowane, że nie sposób wcisnąć pomiędzy nie nawet żyletki. Sacsayhuamán miał niewielkie znaczenie obronne, spełniał przede wszystkim funkcję reprezentacyjną.

Po południu przewidzieliśmy czas wolny, który można spędzić zwiedzając Cuzco na własną rękę lub w towarzystwie pilota.

Nocleg w Cuzco.

Polecimy dzisiaj z Cuzco do stolicy Chile, Santiago. Na początek przejedziemy się autokarem po mieście, aby wstępnie zapoznać się z miastem i jego najważniejszymi zabytkami.

Santiago położone jest wysoko w górach (600 m n.p.m.) w szerokiej dolinie otoczonej ośnieżonymi Andami. Jest to piąte największe miasto Ameryki Południowej. W stolicy wraz z przedmieściami mieszka 7 milionów ludzi. Miasto zostało założone w 1541 roku i od czasów kolonialnych jest stolicą Chile.

Santiago jest dzisiaj nowoczesną metropolią, a styl architektoniczny różnych okresów nadaje miastu indywidualny charakter. Ponadto jest tu dużo terenów zielonych i parków, a do tego z prawie każdego miejsca widać potężne szczyty Andów.

Trasa naszej przejażdżki przebiega zarówno przez stare jak i nowe dzielnice.  Zobaczymy m.in. pałac prezydencki, katedrę i rynek główny Plaza de Armas. Odwiedzimy również główne miejskie targowisko, czyli Mercado Central, gdzie sprzedawane są ogromne ilości ryb, owoców, warzyw i wszystkiego, czego dusza smakosza zapragnie. Zwiedzanie zakończymy na wzniesieniu San Cristobal, z którego rozciąga się panorama całego miasta.

Nocleg w Santiago.

Dzisiaj wybierzemy się do Valparaiso, siedziby chilijskiego kongresu, który uchwałą z 2003 roku ustanowił Valparaiso kulturalną stolicą Chile. Jest to również najstarszy port kraju i macierzysty port floty chilijskiej. Liczne wzgórza w mieście „pokryte” są gęstą zabudową domów we wszystkich kolorach tęczy, przez co panorama tego miejsca to niekończąca się parada feerii barw. Malarz, który chciałby oddać na płótnie prawdziwy obraz miasta, musiałby posiadać naprawdę bogaty zestaw farb!

Zobaczymy przykłady pięknej architektury z XIX wieku, czarujące place, a także poszukamy źródeł wyjątkowo przyjemnej atmosfery panującej w tym miejscu. Stare części miasta wpisane są na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Miasto składa się z części dolnej i górnej, które są połączone windami. Aby dostać się do najlepszego punktu widokowego w mieście skorzystamy właśnie z takiej windy.  Podczas spaceru przejdziemy również koło budynków parlamentu na Placu Sotomayor, na którym uczczono pamięć bohaterów wojny o Pacyfik.

Nocleg w Santiago.

Rano polecimy samolotem na Wyspę Wielkanocną. Przelot przez Ocean Spokojny zajmie nam ok. 5,5 godziny.

Wyspa Wielkanocna znajduje się na południowym krańcu Trójkąta Polinezyjskiego, który jest odrębnym regionem geograficznym na Oceanie Spokojnym. Jego trzy wierzchołki to Hawaje, Nowa Zelandia i Wyspa Wielkanocna. W środku znajduje się Tahiti a na zachodzie Samoa.

Wyspa Wielkanocna jest najbardziej rozpoznawalna z powodu swoich 887 monumentalnych i tajemniczych, monolitycznych posągów tzw. moai, wyrzeźbionych w tufie wulkanicznym przez lud Rapa Nui, które znajdują się w Narodowym Parku Rapa Nui. Park obejmuje prawie połowę terytorium wyspy i jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Polinezyjczycy osiedlili się na Wyspie Wielkanocnej prawdopodobnie między 500 a 1100 rokiem. Była to dobrze zorganizowana, pracowita społeczność. Wraz z rosnącą liczbą ludności, coraz intensywniej korzystali z lasów i innych zasobów naturalnych.

Kiedy w 1722 roku pojawili się tu Europejczycy na wyspie mieszkało ok. 2-3 tys. osób. Wielu mieszkańców zabiły przywiezione z Europy choroby, a w latach 60. XIX wieku lokalna ludność była wywożona do Peru w charakterze niewolników. W rezultacie w 1977 roku na wyspie mieszkało zaledwie 111 osób.

Wyspa Wielkanocna to jedna z najbardziej oddalona od innych wysp i lądów zamieszkana wyspa na świecie. Dzisiaj liczy prawie 8 tys. mieszkańców z czego 60% to potomkowie ludu Rapa Nui.

Nocleg na Wyspie Wielkanocnej.

Zwiedzimy dzisiaj północną i południowo-wschodnią część wyspy. Zaczniemy od Ahu Akahanga, gdzie po raz pierwszy zobaczymy wielkie mistyczne twarze z kamienia. Ahu to kamienna platforma, na której ustawione są posągi.
 
Wszyscy zadają sobie te same pytania, na które badacze bez skutku próbują odpowiedzieć od lat:  dlaczego te posągi powstały? W jaki sposób transportowano kamienie ważące kilka ton z kamieniołomów aż do miejsca, na którym stoją do dziś? Kim byli autorzy tych rzeźb? Skąd przybyli? Pochylimy się nad genezą tajemniczych posągów i poznamy teorie, które starają się odpowiedzieć na te pytania. W połowie lat 50. XX wieku archeolodzy i naukowcy na czele z Norwegiem Thorem Heyerdahlem, słynnym badaczem Polinezji i organizatorem wyprawy Kon-Tiki, na poważnie zaczęli zajmować się Wyspą Wielkanocną. Wiele posągów było jeszcze wówczas powalonych i leżało twarzami do ziemi. Jedna z teorii głosi, że zostały przewrócone w wyniku walk na wyspie pomiędzy dwiema społecznościami: jedni mieli długie uszy, drudzy krótkie. Długousi wywodzili się od króla Hotu Motu’a, który zgodnie z legendą, był jednym z pierwszych, który osiadł na wyspie ok. 500 roku. Krótkousi przybyli na wyspę trochę później. 

Na pierwszy rzut oka posągi wyglądają identycznie: podłużna kanciasta twarz z długim, prostym nosem, niskim czołem, głęboko osadzonymi oczami i małymi, wąskimi ustami. Okazuje się jednak, że tylko nieliczne z nich są takie same. Różnią się od siebie m.in. wysokością - mają od 2 do 20 m, średnio ok. 6 m. Prawdopodobna teoria głosi, że posągi moai symbolizują umarłych wodzów i bogów.
 
Koło Ahu Akahanga zobaczymy pozostałości po pierwszych osadach oraz grobowiec króla Hotu Matu’a.

Pojedziemy potem do Ahu Tongariki, największej spośród ahu na wyspie. Na odrestaurowanej platformie o długości 200 m, stoi 15 kolosów moai. To unikatowy widok w skali świata.

Następnie udamy się do wygasłego wulkanu Rano Raraku. W obrębie krateru i w jego sąsiedztwie znajdują się pozostałości kamieniołomu, w którym wykuwano wielometrowe posągi moai. Potem transportowano je wiele kilometrów przez wyspę do wyznaczonego dla nich miejsca, być może za pomocą drewnianych bali i lin. W kamieniołomie pozostało prawie 400 nieukończonych kolosów. Niektóre z nich uległy uszkodzeniu już podczas rzeźbienia w tym dość porowatym materiale, jakim jest kamień wulkaniczny.

Po wizycie w kamieniołomie zjemy zabrane ze sobą drugie śniadanie, po czym udamy się na północ wyspy, gdzie znajduje się Ahu Te Pito Kura z 10-metrowym posągiem. Jest to najwyższa figura, która została przetransportowana z kamieniołomu przy Rano Raraku. Obecnie jest przewrócona twarzą posągu do dołu. 

Nazwa Ahu Te Pito Kura pochodzi od nazwy znajdującego się niedaleko dużego, owalnego kamienia, który według legendy przywiózł ze sobą król Hotu Motu’a, kiedy przybył na Wyspę Wielkanocną. Kamień ten nazywa się Te Pito O Te Henua, co po polinezyjsku oznacza „pępek świata”, zatem wskazuje centralne miejsce ziemi według dawnych mieszkańców wyspy.

Ostatnim punktem naszego dzisiejszego programu będzie wyprawa wzdłuż wybrzeża na północ na plażę Anakena. Jest to najpiękniejsza plaża na wyspie z kredowo-białym piaskiem i palmami.  Widać stąd niekończące się wody Pacyfiku i jedną najlepiej odrestaurowanych platform ahu, tj. Ahu Naunau, szczególnie znaną z posągów maoi w charakterystycznych czerwonych czapkach, czyli pukao.  Legenda mówi, że król Hotu Motu’a zszedł na ląd właśnie na plażę Anakena.

Nocleg na Wyspie Wielkanocnej.

Dzisiaj będziemy zwiedzać Narodowy Park Rapa Nui w południowej części wyspy. Zobaczymy m.in. wygasły wulkan Rano Kau, w którego kraterze powstało głębokie jezioro o średnicy 1,6 km. Jest to największy zbiornik wodny na wyspie. Po zobaczeniu tej atrakcji, odwiedzimy kamienne miasto Orongo. Zbudowane zostało na szczycie wysokiej na 400 m, stromej ściany – z kraterem wulkanu po jednej stronie i morzem po drugiej. Rozciąga się stąd niesamowity widok na sąsiednie wyspy Motu Nui, Motu Iti og Motu Kao Kao. 

Orongo przez wiele stuleci uważane było za miejsce święte, związane z kultem człowieka-ptaka. Najodważniejsi wyruszali wpław na mniejsze wysepki w poszukiwaniu pierwszego złożonego jaja.
Szczęściarz, który je znajdował, osiągał status „Makemake”, według mitologii był to najważniejszy bóg, stwórca ziemi, słońca, księżyca, gwiazd i ludzi. Tytuł ten przysługiwał jeden rok, aż do wyłonienia kolejnego „Makemake”. Ostanie ceremonie związane z kultem człowieka-ptaka odbyły się w latach 1866-67. Wyraźnym potwierdzeniem ceremonialnego znaczenia tego miejsca są widoczne wokół Orongo ryty naskalne z motywami człowieka-ptaka.

Po powrocie do stolicy Wyspy Wielkanocnej, Hanha Roa, spędzimy resztę popołudnia i wieczoru na własna rękę. Na pewno warto w tym czasie odwiedzić muzeum antropologiczne lub miejscowy kościół, znany z ciekawych, drewnianych rzeźb. Polski pilot zorganizuje dla chętnych dodatkowe atrakcje.

Nocleg na Wyspie Wielkanocnej.

Zanim pojedziemy na lotnisko na powrotny lot do Santiago, do którego dotrzemy pod wieczór, całe przedpołudnie pozostaje do własnej dyspozycji. Nasz pilot chętnie udzieli rad jak można ciekawie spędzić ostanie godziny na Wyspie Wielkanocnej, a dla chętnych zorganizuje dodatkowe zwiedzanie. 

Nocleg w Santiago.

Z Santiago polecimy do Polski.