Pekin
Podróż do Pekinu
Samochody suną w korku z prędkością około 5 km/h, a najbardziej niecierpliwi kierowcy nie mogą powstrzymać się od trąbienia. Dym spalin szczypie w oczy tysiące rowerzystów wracających z pracy do domu. Za szybami restauracji zajęte jest każde wolne miejsce. Również na stole panuje tłok, ponieważ rodzina czteroosobowa dzieli między siebie dziesięć dań. Najmłodsza córka sięga pałeczkami do miski z kurczakiem Kung Pao — małymi kawałkami mięsa z orzeszkami ziemnymi i chrupiącą zieloną cebulką, zanurzonymi w sosie z oleju sezamowego, sosu sojowego, czosnku i pieprzu. W pomieszczeniu unosi się zapach piwa i chili. Nad Pekinem zapadł zmrok, a czerwone papierowe lampiony rozbłysły delikatnym światłem.
Pekin

Miasto z historią
Plac Tian’anmen to jedno z najważniejszych miejsc w Pekinie, zarówno symbolicznie, jak i historycznie. Codziennie ustawia się tu kolejka do mauzoleum Mao Zedonga, gdzie zwiedzający mogą zobaczyć zabalsamowane ciało przywódcy rewolucji, spoczywające w kryształowej trumnie odpornej na trzęsienia ziemi i ekstremalne temperatury.
Tuż obok wznosi się monumentalna brama Zakazanego Miasta z ikonicznym portretem Mao, pod którym chińscy turyści chętnie robią sobie pamiątkowe zdjęcia. Postać Mao Zedonga wzbudza do dziś ogromne emocje – dla jednych jest symbolem wyzwolenia i modernizacji Chin, dla innych przywódcą odpowiedzialnym za politykę, która doprowadziła do śmierci milionów ludzi. To zestawienie postaci Mao z cesarską architekturą dobrze oddaje złożoność chińskiej tożsamości i historii – łącząc tradycję cesarstwa z dziedzictwem rewolucji.
Zakazane Miasto, dawna siedziba cesarzy, odzwierciedla tradycyjną chińską koncepcję świata – Pekin był centrum świata, a cesarz, jako Syn Niebios, mieszkał w samym sercu imperium, symbolizując porządek i harmonię w Państwie Środka.
Po przeciwnej stronie placu znajdują się Wielka Hala Ludowa, miejsce oficjalnych obrad rządu, oraz Muzeum Narodowe Chin, mieszczące się w gmachu dawnego Muzeum Historii Rewolucji. To dobre miejsce, by rozpocząć poznawanie bogatej i wielowymiarowej historii współczesnych Chin.

Miasto w rozwoju
Choć Pekin wciąż zachowuje swój klasyczny układ – z wyraźną osią północ–południe i wschód–zachód – miasto nieustannie się zmienia. Nowe hotele otwierają się niemal co kilka dni, a stolica Chin, niegdyś znana jako Peking lub Peiping, przyciąga coraz więcej mieszkańców. Obecnie żyje tu około 22 milionów osób, nie licząc milionów pracowników tymczasowych. Gwałtowny rozwój gospodarczy oraz organizacja Letnich Igrzysk Olimpijskich w 2008 roku sprawiły, że Pekin stał się symbolem nowoczesności, pełnym żurawi budowlanych i rusztowań, których nie znajdziemy nigdzie indziej na świecie.
Tradycyjne dzielnice z niską zabudową i dziedzińcami – tzw. hutongi – ustępują miejsca nowym osiedlom, biurowcom i monumentalnym hotelom. Znikają także zaniedbane bloki z betonu, a w ich miejscu pojawiają się nowoczesne kompleksy. Ulice Pekinu nieustannie tętnią ruchem – samochody, autobusy, rowery i metro wypełniają miasto od świtu do nocy. W południowej części miasta warto odwiedzić muzeum urbanistyki, poświęcone planowaniu przestrzennemu i rozwojowi Pekinu.
Nad miastem rzadko pojawia się błękitne niebo – mgła, smog i burze piaskowe z północy to codzienność. Jednak także na to władze mają plan: zalesienia mają zatrzymać pył znad pustyni Gobi, a specjalne techniki modyfikowania pogody – przynajmniej w teorii – mogą sterować chmurami i opadami.
Choć Pekin nieustannie spogląda w przyszłość, nie wszystko tutaj poddaje się upływowi czasu.
Letni Pałac, położony na północ od centrum miasta, to nie tylko świadectwo wielowiekowej historii, lecz także zielona oaza spokoju w samym sercu tętniącej życiem metropolii. Między Jeziorem Kunming a pasmem wzgórz na horyzoncie rozciąga się łuk cesarskiego mostu, ozdobiony 544 kamiennymi lwami, który malowniczo spina brzegi wody. Sam pałac z ogrodami, znany w języku chińskim jako Yiheyuan („Ogród Pokoju i Harmonii”), przez ponad osiem wieków służył cesarzom jako miejsce wypoczynku i do dziś przynosi ukojenie odwiedzającym.
Jeśli pośród szklanych fasad i nowoczesnych wieżowców wciąż szukasz śladów historii, warto zajrzeć do świątyni Yonghe Gong – tybetańskiego klasztoru buddyjskiego, w którym unosi się zapach kadzideł – lub zobaczyć imponującą białą dagobę o kształcie przypominającym porcelanowy dzwon. Jeszcze bardziej tętniąca życiem atmosfera czeka w parku Tiantan przy Świątyni Nieba, gdzie przez ceremonialne bramy przewijają się tłumy turystów, lokalnych śpiewaków, gimnastyków, szachistów i akrobatów.

Sztuka i kultura
Wizyta w Dzielnicy Artystycznej 798 to świetny punkt wyjścia do poznawania współczesnej kultury Chin. Ten rozległy kompleks po dawnej fabryce został przekształcony w centrum sztuki nowoczesnej i miejsce spotkań artystów z całego świata. To tu, w przestrzeniach galerii i pracowni, powstają prace balansujące na granicy tego, co dopuszczalne w oczach Komunistycznej Partii Chin. Wieczorem warto zajrzeć do Qingdao Jiuba – baru gejowskiego, w którym mile widziani są wszyscy. Za niepozornym wejściem kryje się hałaśliwy świat muzyki pop, alternatywnych aranżacji pieśni rewolucyjnych i występów, które trudno jednoznacznie sklasyfikować – wszystko w teatralnych kostiumach, makijażu i ekstrawaganckich perukach.
Nieco spokojniejszą formą kontaktu ze sztuką jest Opera Pekińska – widowiskowa, bogata w symbolikę i ruch scena tradycyjna z jedwabnymi kostiumami, włóczniami i piórami bażanta. Choć to forma głęboko zakorzeniona w historii, jej intensywność przywodzi na myśl raczej Las Vegas niż klasyczne europejskie opery. Dzisiejszy Pekin to także świat mody i zakupów: na Targu Jedwabnym, gdzie niegdyś stały składane stragany, mieści się dziś dziesięciopiętrowy dom towarowy. Ubrania, elektronika i dodatki zmieniają właścicieli w szybkim tempie – a cena końcowa to zwykle kwestia negocjacji. Z kolei na ekskluzywnej ulicy handlowej Wangfujing ceny są już ustalone, a jeśli na koszuli widnieje napis „Armani” – to rzeczywiście jest to Armani.

Atrakcje i niecodzienne doświadczenia
Miasto wielkości Pekinu może przytłaczać skalą i różnorodnością. Jedna podróż nie wystarczy, by w pełni odkryć stolicę Chin. Warto jednak znaleźć czas na jedną z jej najbardziej niezwykłych atrakcji: Podziemne Miasto. Powstało ono w latach 70., gdy obawa przed atakiem nuklearnym ze strony Związku Radzieckiego skłoniła władze do budowy sieci schronów, rozciągających się pod stolicą. Labirynt wąskich tuneli, dawnych stołówek, sal projekcyjnych i miejsc ewakuacyjnych tworzy dziś fascynujący, choć nieco klaustrofobiczny obraz świata ukrytego pod powierzchnią ziemi.
Kolejna ekscytująca wycieczka prowadzi poza miasto. Na północy i zachodzie rozciągają się pasma górskie Xi Shan i Yan Shan, które jako naturalne bariery przez stulecia chroniły stolicę przed najazdami. To tam, wśród wzgórz, biegnie Wielki Mur Chiński – największa budowla wzniesiona ręką człowieka i symbol narodowej wytrwałości. Wejście po stromych schodach potrafi dać się we znaki, ale widok rozciągający się z jego grzbietu wynagradza wysiłek. Tuż przed zmrokiem wraca się do miasta – na kolację, pod czerwone papierowe lampiony, które rozświetlają ulice wieczornego Pekinu.