Irlandia – zielona wyspa Celtów

Po wieczornym przylocie z Warszawy do Dublina od razu rozpoczniemy naszą irlandzką przygodę udając się na zwiedzanie miasta autokarem. Zobaczymy największe zabytki Dublina, takie jak Trinity College, O’Connell Street, The Spire zwanym też pomnikiem światła i plac Merrion. Pełni pierwszych wrażeń z Dublina udamy się do naszego hotelu położonego w centrum tuż przy jednej z głównych arterii miasta.

Pierwszą wspólną kolację zjemy w hotelu. Po kolacji zapraszamy chętnych na małą wyprawę na drugą stronę rzeki Liffey (około 800 metrów od hotelu), aby odwiedzić jeden z wielu pubów w dzielnicy Temple Bar. Tutaj piwo płynie z kranów w rytm irlandzkiej muzyki ludowej. Spróbujemy słynnego czarnego, spienionego Guinnessa, a następnie wrócimy do hotelu na zasłużony odpoczynek.

Gościnny Dublin wita wszystkich przyjezdnych irlandzkim  powiedzeniem „Cead Mile Failte”, które oznacza w wolnym tłumaczeniu „po stokroć witamy”. Dziś kontynuujemy nasz spacer po mieście, aby trochę lepiej poznać stolicę Irlandii. Miasto zostało założone w 841 roku przez wikingów przybyłych z terenów Norwegii i Danii. W średniowieczu Normanowie przejęli miasto i wybudowali tu Zamek Dubliński jako symbol angielskich rządów w Irlandii. Trwały one aż do powstania wielkanocnego w 1916r., po którym Irlandia stała się niepodległym państwem.

Rzeka Liffey przepływając przez Dublin w kierunku wschód-zachód, dzieli miasto na 2 części. Przez wiele stuleci był to podział nie  tylko geograficzny, ale także społeczny na bardziej zamożną część południową i biedniejsze dzielnice w części północnej. W XVIII wieku północny Dublin, pomimo swej reputacji terenów mniej atrakcyjnych i biedniejszych, został rozbudowany, czego ślady widać do dzisiaj w postaci  pięknej architektury neoklasycystycznej. Centralną arterią północnego Dublina jest imponująca ulica handlowa O’Connell Street, przy której znajduje się wiele pomników, rzeźb i pięknych, starych budynków. Przejdziemy również obok historycznego  budynku Głównego Urzędu Pocztowego, gdzie w 1916 roku proklamowano Republikę Irlandii.

Udając się w kierunku południowym, od rzeki Liffey, zabudowa staje się coraz bardziej wyrafinowana z dużymi placami i okazałymi rezydencjami w  stylu georgiańskim. Jednym z najwspanialszych georgiańskich placów Dublina jest duży Merrion Square, gdzie domy zachowały swoje pięknie rzeźbione drzwi w wyrazistych kolorach, nad którymi znajdują się okna w kształcie półksiężyca oraz ozdobne żeliwne balkony. W jednej ze starych kamienic przy Merrion Square numer 1, Oscar Wilde w XIX wieku pisał swoje sztuki i opowiadania. W tej części Dublina znajduje się również słynny uniwersytet Trinity College, założony przez Elżbietę I w 1592 roku. Stąd wywodzą się największe talenty literackie Irlandii, ponieważ giganci tacy jak Jonathan Swift, Bram Stoker, Oscar Wilde i Samuel Beckett byli studentami  tego uniwersytetu. Naprzeciwko znajduje się najstarsza część Dublina, która dała początek miastu i skąd rozrastało się ono od średniowiecza. Jedną z najważniejszych budowli w tej części jest bez wątpienia Zamek Dubliński.

Po zwiedzaniu miasta zaplanowaliśmy czas wolny na zjedzenie obiadu (we własnym zakresie). Po posiłku udamy się na dalszą podróż po Irlandii. Skierujemy się na południe kraju, mijając góry Wicklow, a następnie dalej w kierunku hrabstwa Kilkenny, aby dotrzeć do wyjątkowego miejsca -Newtown Jerpoint, który skrywa mały klejnot historii kraju.

Tu, nad rzeką Nore, we wczesnym średniowieczu powstała osada, która czerpała dochody z opłat od kupców za przeprawę przez zbudowany nad rwącą rzeką most. Z czasem wokół mostu zaczęło się osiedlać coraz więcej ludzi i osada coraz bardziej się rozrastała. Powstała przędzalnia wełny, garbarnia, browar, budynek sądu i aż 14 oberży. Historia miasta kończy się nagle w połowie XVII wieku, gdy traci ono na znaczeniu prawdopodobnie w wyniku powstania innych mostów na rzece Nore i wytyczenia nowych szlaków handlowych. Miasto zostaje opuszczone przez swoich mieszkańców i pozostawione na pastwę natury. Ruiny i tutejsze wykopaliska są wyjątkowym przykładem tego, jak wyglądało średniowieczne miasto, którego tętniące życiem ulice nagle się wyludniły z powodu czynników zewnętrznych.

Miasto jest także słynne za sprawą św. Mikołaja, patrona filantropii i hojności, będącego pierwowzorem dla znanej wszystkim postaci Mikołaja przynoszącego prezenty na Święta. Prawdziwy św. Mikołaj został pochowany właśnie tutaj, po tym, jak jego ciało przebyło długą podróż z Bliskiego Wchodu do Europy. W czasie wypraw krzyżowych relikwie  św. Mikołaja zostały najpierw przewiezione z Myry w Turcji, do Bari i następnie dalej do Wenecji, aby ostatecznie spocząć tu w Jerpoint. Zbudowano tutaj kościół na jego cześć, a my zobaczymy także ślady po jego grobie. Jeśli dopisze nam szczęście, poznamy ekscentrycznego właściciela tego miejsca, Joe, emerytowanego rolnika, który wykupił to miejsce na własność.

W sąsiedztwie Jerpoint zobaczymy także typowy dla Irlandii widok, czyli pasące się duże stada owiec. Będziemy tutaj świadkami niezwykłego pokazu pasterskiego, podczas którego przekonamy się co potrafią wyszkolone psy pasterskie, które z dużą zręcznością i gracją kontrolują stada owiec, tak jak to robią od wieków. Wizyta skończy się typową irlandzką herbatą serwowaną z pysznymi bułeczkami. To dopiero będzie uczta!

Następnie udamy się do miasta Wikingów - Waterford, gdzie spędzimy noc i zjemy kolację w hotelu.

Dzień zaczynamy od wędrówki przez Waterford. Waterford to miasto portowe w południowo-wschodniej Irlandii, położone w pobliżu ujścia rzeki Suir do Morza Celtyckiego. Założone zostało w w 912r. przez Wikingów i zaliczane jest do jednych z najstarszych miast na terenie Irlandii. W okresie średniowiecza po Dubline, Waterford było jednym z największych ośrodków miejskich kraju. Swój największy okres świetności przeżywało jednak dopiero w XVIII wieku, kiedy to stało się najważniejszych Irlandzkim portem morskim. W tym samym okresie powstała tu także słynna fabryka kryształów.

Podobnie jak inne miasta Wikingów, Waterford jest strategicznie położone u ujścia rzeki Suir i tak zaplanowane, aby było łatwe do obrony. Miasto posiadało głęboką fosę o szerokości ponad 8 metrów, a dodatkowo chronił je wysoki kamienny mur. Fortyfikacje były tak silne, że wytrzymały dwie próby zdobycia miasta przez armię angielską pod wodzą Raymonda Le Grosa i dopiero za trzecim razem udało się przełamać fortyfikacje.

Spacerując wąskimi uliczkami Waterford, nasz pilot opowie o ekscytującej historii miasta i Wikingach. Dla tych, którzy mają na to ochotę, będzie czas na wizytę w jednym z miejskich muzeów.

Po zwiedzaniu miasta, kontynuujemy naszą podróż na zachód do regionu Tipperary. Dojeżdżamy do miasta Cahir gdzie znów natkniemy się na rzekę Suir. W oddali, majestatycznie góruje nad otaczającym krajobrazem  potężny zamek Cahir Castle, który od wieków był ośrodkiem władzy bardzo bogatej i nie mniej potężnej rodziny Butlerów. Budowę zamku rozpoczęto w XIII wieku na skalistej wyspie otoczonej przez wody rzeki Suir. Według wierzeń w tym miejscu, zanim do Irlandii dotarło chrześcijaństwo, rezydowali królowie prowincji Munster wywodzący się z Galów, jednego z ludów celtyckich.

Zamek doskonale zachował swój pierwotny wygląd surowego zamku rycerskiego, stanowiąc narodowy pomnik i jedną z największych atrakcji turystycznych.

Zamek odegrał również ważną rolę w bitwach między Anglikami a Irlandczykami w 1599 roku, kiedy to dowódca zamku James Butler odmówił poddania się angielskiej królowej Elżbiecie I i rozpoczął bratobójczą walkę z własnym bratem hrabią Ormond. Oblężenie trwało zaledwie trzy dni, po których kule armatnie przebiły się przez mury obronne, a James Butler zdołał uciec wykorzystując rzekę jako drogę ucieczki.

Podczas zwiedzania zamku dowiemy się dużo więcej na temat jego burzliwej historii i np. roli jaką odegrał w niej Oliver Cromwell czy Stanley Kubrick, który kręcił tu sceny do filmu „Barry Lyndon”

W ciągu dnia oczywiście zrobimy przerwę na obiad, a po południu udamy się na nocleg do hrabstwa Kerry.

Wycieczka szlakiem „Ring of Kerry” po pięknym półwyspie Iveragh gwarantuje wspaniałe widoki na Ocean Atlantycki. Małe zatoczki, urwiska i skalne wybrzeże to typowy krajobraz podczas przejażdżki tą malowniczą, ponad 100-kilometrową trasą. Przeciwieństwem dla surowego klifowego wybrzeża, jest bogata i zróżnicowana roślinność w głębi lądu, której optymalne warunki do wzrostu zapewniają ciepłe wody Prądu Zatokowego. Tutaj, na tym wyludnionym, ale bardzo urokliwym półwyspie, łatwo można wyobrazić sobie ciężkie życie mieszkańców nawiedzanych plagą głodu i zarazy ziemniaczanej, co przyczyniło się w przeszłości do masowej emigracji miejscowej ludności za Ocean.

Podróż rozpoczniemy w Killarney, skąd udamy się do małego miasteczka Killorglin, słynącego z jednego z najstarszych targów zwierzęcych i najstarszego w kraju festiwalu o nazwie „Puck Fair”. To wtedy do miasteczka przybywają tłumy turystów jak i okolicznych mieszkańców. Jego punktem kulminacyjnym jest koronacja górskiego kozła na króla festiwalu. Rzeźba króla Pucka czyli kozła w koronie stoi przy moście po wschodniej stronie miasteczka. Tradycja oddawania hołdu kozłowi sięga zamierzchłej przeszłości. W czasach pogańskich oddawano hołd bóstwu zwanemu Pan w intencji obfitych plonów, stąd ponoć bierze się określenie „Puck”, bardziej współczesne wyjaśnienie sięga XVII wieku, kiedy to samotny kozioł przebiegający przez miasteczko ostrzegł mieszkańców osady o zbliżającej się armii Cromwella.

Kolejny punkt naszej wycieczki to Glenbeigh, skąd będziemy podziwiać piękny widok na półwysep i zatokę Dingle. Następnie, kiedy podążać będziemy na południe w kierunku miasteczka Waterville, na horyzoncie zaczną pojawiać się rozległe torfowiska. Na południu półwyspu zobaczymy miasteczko Sneem, znane z kolorowych domów, jak również udamy się do dwóch wspaniałych punktów widokowych – Molls Gap i Ladies View, które oferują niezapomniane widoki na góry oraz słynne jezioro Killarney.

Popołudnie spędzimy w pięknych ogrodach otaczających pałac Muckross. Ta duża posiadłość została zbudowana w 1843 roku jako rezydencja szlacheckiej rodziny Herbertów. Wspaniały ogród, który skierowany jest w stronę jeziora Killarney to idealne miejsce na spędzenie części popołudnia, gdzie będziemy spacerować między licznymi krzewami rododendronów i pięknymi klombami.

W dniu dzisiejszym pojedziemy na północ, do hrabstwa Clare. Po drodze przekroczymy promem rzekę Shannon z Tarbert do Killimer. Miniemy także nadmorskie miasteczko Kilkee i małą miejscowość uzdrowiskową Lisdoonvarna, która od ponad 150 lat znana jest z corocznego „Festiwalu  swatania”, odbywającego się przez cały wrzesień. Pomimo upływu czasu, tradycja jest ciągle żywa, a każdego roku przyjeżdżają do miasteczka single z całej Irlandii i nawet jeśli nie dopisze im szczęście w szukaniu „drugiej połówki”, to na pewno mogą liczyć na świetną zabawę.

Następnie miniemy Ballyvaughan i obierzemy kurs na irlandzkie wybrzeże Atlantyku, gdzie znajdują się Klify Moheru - jedna z najbardziej spektakularnych atrakcji Irlandii. Strome ściany klifu ciągną się na odcinku o długości ośmiu kilometrów, osiągając w najwyższym punkcie wysokość około 200 metrów. Wyraźnie widoczne naprzemienne warstwy czarnej gliny łupkowej oraz jasnego piaskowca nadają klifowi niepowtarzalnego uroku, a liczne ptaki gniazdujące na zboczach klifu jeszcze bardziej to wrażenie potęgują. W zależności od pogody, z wysokości klifu można zobaczyć oddalone o około 20 kilometrów Wyspy Aran.

Po ekscytujących chwilach na Klifach Moheru, będziemy kontynuować podróż na północ, mijając niezwykłe krajobrazy rejonu Burren. Park Narodowy o tej samej nazwie to obszar o powierzchni ponad 100 kilometrów kwadratowych z osobliwym pejzażem w postaci rozległych, płaskich równin wapiennych z głębokimi  pęknięciami. Jego krajobraz często jest określany mianem „księżycowego”, jednak nazwa „Burren” – pochodzi od irlandzkiego słowa Boireann, co można przetłumaczyć jako „miejsce skaliste”, co doskonale oddaje charakter tej skalnej pustyni. Edmund Ludlow, powiernik Olivera Cromwella - angielskiego męża stanu, opisał ten obszar jako „dziwną krainę, gdzie nie ma dość wody, by utopić człowieka, ani drzewa, na którym można by go powiesić, ani ziemi, na której można by go pochować”. To nieco drastyczne porównanie daje pojęcie o tym, jak surowe i skaliste krajobrazy czekają na nas w rejonie Burren. Według badań miejsce to powstało już 350 milionów lat temu, a z biegiem czasu  wapienne podłoże w wyniku erozji zostało ukształtowane w najdziwniejsze formy przez deszcz, wiatr i surowy klimat. Ten charakterystyczny, skalisty teren wygląda na pozbawiony życia, ale w rzeczywistości jest domem dla niezwykłej mieszanki roślin śródziemnomorskich i alpejskich, mimo, że miejsce to znajduje się z dala zarówno od Morza Śródziemnego, jak i Alp.

Ostatnim punktem dzisiejszego dnia  będzie miasteczko Galway, często określane jako „najbardziej irlandzkie ze wszystkich miasteczek”. Urzeka ono kolorowymi domami, brukowanymi uliczkami i przytulnymi knajpkami. W tym miejscu spędzimy kolejne dwie noce, mieszkając w hotelu blisko centrum miasta.

Kolejny dzień naszej wyprawy rozpoczniemy od wycieczki do pięknego regionu Connemara. Słynie on z górskiego krajobrazu i torfowisk poprzecinanych płynącymi rzekami i lśniącymi jeziorami. Niewiele zmieniło się od zarania dziejów w okolicznych, małych wioskach, gdzie zupełnie niezrozumiały język gaelicki wciąż zdobi każdy znak drogowy i fasadę sklepu. Tu można poczuć celtycki klimat tego regionu. Connemara składa się z dużego półwyspu otoczonego skalistym wybrzeżem, a z rozsianymi wszędzie kamiennymi ogrodzeniami i domkami krytymi strzechą, stanowi jeden z najbardziej romantycznych rejonów Irlandii.

Odwiedzimy dziś również chatę Dana O’Hary’ego, gdzie dowiemy się, jakie były realia życia XIX-wiecznych irlandzkich farmerów. Zwiedzimy małe gospodarstwo, a następnie na przyczepie ciągniętej przez traktor pojedziemy na małą wycieczkę na okoliczne torfowiska. Tam, na jednym z nich zobaczymy pokaz cięcia torfu. Irlandczycy od wieków używali torfu jako materiału opałowego i robią to do dnia dzisiejszego.

Następnie kontynuujemy podróż na zachód w kierunku uniweryteckiego Galway. Pospacerujemy jego wąskimi uliczkami wijącymi się między starymi drewnianymi domami, znakomitymi restauracjami i tętniącymi życiem irlandzkimi pubami. Oprócz studenckiej atmosfery, w Galway panuje także swoisty klimat bohemy, tworzonej przez wielu artystów i muzyków, którzy osiedlili się w tym uroczym mieście na stałe.

Nasza wycieczka rozpocznie się w Eyre Square – pięknym parku otoczonym imponującymi, XIX wiecznymi budynkami. Zobaczymy także bardzo ładny, zabytkowy gmach sądu, który jest rekonstrukcją średniowiecznego klasztoru, a także most Salmon Weir, gdzie ławice łososi każdej wiosny pokonują prąd rzeki Corrib, płynąc w jej  górę na tarło. Kolejnym miejscem, jakie zobaczymy, będzie imponująca katedra, która została zbudowana w 1965 roku i tym samym jest jedną z najmłodszych tego typu w Europie. Ujrzymy także łuk hiszpański z XVI wieku, którego pierwotnego przeznaczenia nikt tak naprawdę nie zna.

Po tym wspaniałym dniu, spędzonym w niesamowitym regionie Connemara oraz miasteczku Galway, zjemy ostatnią wspólną kolację w hotelu.

W drodze powrotnej do Dublina będziemy mieć kilka przystanków. Pierwszy z nich to Clonmacnoise – niegdyś jeden z najważniejszych klasztorów w Irlandii. Oprócz wspaniałej przyrody nad brzegiem rzeki Shannon można tu zobaczyć liczne kościoły, wieże, grobowce i gigantyczne kamienne krzyże. Klasztor został założony w 545r. n.e., a z annałów prowadzonych w tym miejscu historycy uzyskali wiele cennych informacji o średniowiecznej polityce i życiu religijnym.

Żadna podróż do Irlandii nie może się obyć bez wizyty w destylarni whiskey. Oczywiście i my odwiedzimy jedną z wielu znanych gorzelni. Tam dowiemy się, jak przebiega cały proces powstawania tego trunku  i posłuchamy opowieści  o tym jak to nawet anioły otrzymują trochę   z wielu tysięcy litrów whiskey, które czeka na butelkowanie w dużych magazynach. Cała prezentacja odbywa się  wprawdzie z pomocami audiowizualnymi, ale nie odbiera to jej staromodnego, irlandzkiego uroku.

Po kilku godzinach spędzonych pod znakiem whiskey, jesteśmy gotowi do kontynuowania drogi w kierunku Dublina, gdzie zjemy obiad (we własnym zakresie). Ostatnią noc spędzimy poza w hotelu miastem, bliżej lotniska.

Dziś zjemy nasze ostatnie śniadanie w zielonej Irlandii, a następnie pojedziemy na lotnisko skąd wylecimy do Warszawy.